Miesięczny Indeks Koniunktury

MIK w czasie

Tegoroczna styczniowa wartość MIK jest tylko o 0,1 pkt. niższa niż najwyższa w 2024 r. wartość MIK odnotowana w lutym (102,0 pkt.) i o 5,1 pkt. wyższa niż najniższa wartość odnotowana w lipcu (96,8 pkt.).

O styczniowym wyniku MIK zadecydowały, podobnie jak w badaniu grudniowym, trzy komponenty: zatrudnienie, wynagrodzenia i płynność finansowa. Odczyty dla nich są powyżej poziomu neutralnego.

Dane do pobrania

Komponenty MIK

W styczniowych odczytach MIK odnotowaliśmy pozytywne zmiany m/m prawie dla wszystkich komponentów. Wśród trzech, których wartość wskaźnika jest powyżej poziomu neutralnego (100,0), największy wzrost m/m odnotowaliśmy dla wynagrodzeń (wzrost o 4,4 pkt. do 116,5 pkt.) i znacznie słabszy dla zatrudnienia (wzrost o 0,4 pkt. do 107,2 pkt.). Styczniowa wartość komponentu zatrudnienie jest wyższa niż najwyższa wartość w 2024 r. odnotowana w grudniu. Jedynie wartość wskaźnika dla płynności finansowej nieznacznie spadła m/m o 0,9 pkt. do poziomu 116,0 pkt. i jest niższa o 2,5 pkt. niż ubiegłoroczny odczyt styczniowy (118,5 pkt.) oraz o 10,7 pkt. niższa niż najwyższa w 2024 r. wartość komponentu płynność finansowa odnotowana w czerwcu (126,7 pkt.). Utrzymujące się wartości komponentów zatrudnienie i płynność finansowa powyżej poziomu neutralnego potwierdzają korzystną sytuację ekonomiczną badanych przedsiębiorstw i ich gotowość do zwiększania zatrudnienia.

Cztery komponenty MIK (wartość sprzedaży, nowe zamówienia, inwestycje, moce produkcyjne) są poniżej poziomu neutralnego, ale w trzech z nich odnotowaliśmy wzrosty m/m. Nieznacznie spadła m/m miał tylko wartość wskaźnika moce produkcyjne (o 1,2 pkt.). Dla komponentu inwestycje w styczniowym odczycie odnotowaliśmy wzrost m/m (o 3,3 pkt.) i jest to wartość wyższa niż najwyższa w 2024 r. odnotowana w grudniu. Poprawiły się m/m również wartości wskaźników sprzedaży (o 1,9 pkt.) i nowych zamówień (o 1,9 pkt.). Jest to dobry prognostyk dla wartości sprzedaży i nowych zamówień w 2025 r.

Dane do pobrania

MIK wg wielkości firm

Styczniowy MIK wskazuje na przewagę nastrojów pozytywnych nad negatywnymi wśród dużych i średnich przedsiębiorców (odpowiednio 120,3 pkt. i 107,2 pkt.). Wartość MIK dla dużych firm spadła m/m o 0,9 pkt., zaś dla średnich wzrosła o 6 pkt. Wśród mikro- i małych przedsiębiorstw nastroje negatywne przeważały nad pozytywnymi mimo odnotowanego wzrostu wartości indeksu (odpowiednio: o 3,4 pkt. do poziomu 94,4 pkt. oraz o 7,6 pkt. do poziomu 94,6 pkt.).

Na utrzymujący się powyżej poziomu neutralnego wskaźnik MIK dla dużych firm wpłynęły przede wszystkim pozytywne odczyty dotyczące ich sytuacji finansowej. 73 proc. badanych deklaruje posiadanie płynności finansowej pozwalającej utrzymać się powyżej trzech miesięcy. Blisko połowa planuje podnieść wynagrodzenia pracownikom (47 proc.), co wynika z podniesienia wysokości minimalnego wynagrodzenia od stycznia 2025 r. Ponadto, 67 proc. badanych dużych przedsiębiorstw deklaruje, że w ostatnich trzech miesiącach inwestowało w aktywa materialne i niematerialne. Wzrost wartości indeksu dla średnich firm wynika głównie z dobrej samooceny posiadanej płynności finansowej pozwalającej utrzymać się powyżej trzech miesięcy (67 proc.) oraz planów podnoszenia wynagrodzeń (39 proc.). Utrzymujące się negatywne nastroje wśród małych przedsiębiorstw wynikają przede wszystkim z niskiego poziomu inwestycji - 63 proc. deklaruje ich brak. Na wartości MIK poniżej poziomu neutralnego w mikrofirmach wpływa przede wszystkim brak inwestycji w aktywa materialne i niematerialne (67 proc. deklaracji). Ponadto, mikroprzedsiębiorcy częściej odczuwają spadek wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień niż ich wzrost.

Dane do pobrania

MIK wg branż

W styczniu nastroje pozytywne przeważają nad negatywnymi w produkcji (115,8 pkt.), branży TSL (106,4 pkt.), handlu (103,9 pkt.) oraz usługach (103,8 pkt.). We wszystkich tych branżach odnotowano wzrost wartości MIK odpowiednio o 4,5 pkt., 4,8 pkt., 6,3 pkt. oraz 1,6 pkt. Nastrojom negatywnym w budownictwie (97,2 pkt.) towarzyszył spadek wartości indeksu o 10,1 pkt.

Pogorszenie nastrojów w firmach budowlanych wynika m.in. z niskiego poziomu inwestycji. Ponadto, w budownictwie przedsiębiorcy częściej odczuwają spadek wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień niż ich wzrost. Na utrzymujący się powyżej poziomu neutralnego wskaźnik MIK wśród przedsiębiorstw produkcyjnych wpłynęły przede wszystkim pozytywne odczyty dotyczące ich sytuacji finansowej, stanu inwestycji oraz planowanego wzrostu wynagrodzenia. Za wzrost poziomu MIK w sektorze TSL odpowiadają przede wszystkim plany firm dotyczące podnoszenia poziomu wynagrodzeń oraz płynność finansowa umożliwiająca swobodne funkcjonowanie powyżej trzech miesięcy. Poprawa nastrojów w handlu wiąże się przede wszystkim z dobrą samooceną posiadanej płynności finansowej. Za poziom MIK powyżej neutralnego wśród przedsiębiorstw usługowych odpowiadają głównie pozytywne odczyty dotyczące wynagrodzeń, wartości sprzedaży oraz liczby nowych zamówień.

Dane do pobrania

Prognozy gospodarcze na 2025 r. przewidują przyspieszenie wzrostu PKB w Polsce, co potwierdzają również pierwsze odczyty MIK wskazujące na poprawę koniunktury gospodarczej. Szczególnie istotne są wyniki bieżącej sprzedaży – na początku stycznia ¼ firm odnotowała wzrosty, co było najwyższym wynikiem od kwietnia 2022 r.

Najlepsze wyniki dochodowe osiągnęły sektory usługowy i handlowy. Słabsze notowania dotyczą nowych zamówień, zwłaszcza w budownictwie, TSL i przemyśle, co może wynikać z mniejszego popytu zewnętrznego, kluczowego dla trwałości dobrej koniunktury.

Odczyty MIK obrazują, że 37 proc. firm utrzymało lub zwiększyło nakłady inwestycyjne i jest to najwyższy odsetek od ponad roku, z wyróżniającymi się sektorami budownictwa, produkcji i TSL. Pamiętajmy, że bieżący rok powinien upływać także pod znakiem absorbcji środków z KPO i dodatkowego stymulowania wyników inwestycyjnych od strony publicznej.

Pozytywne sygnały otrzymujemy również z rynku pracy – wskaźnik MIK dla zatrudnienia osiągnął najwyższy poziom od marca 2022 r. Również więcej firm planuje podwyżki wynagrodzeń, choć ich skala jest mniejsza niż w latach poprzednich.

~ Ekspert PIE
Andrzej Kubisiak, Zastępca Dyrektora PIE

Bariery dla firm

W styczniu główną barierą utrudniającą firmom działalność pozostawały koszty pracownicze (68 proc.; spadek m/m o 1 pkt. proc.). W tym miesiącu drugą najczęściej wskazywaną barierą była niepewność sytuacji gospodarczej (55 proc.; wzrost m/m o 1 pkt. proc.), a na trzecim miejscu znalazły się ceny energii (54 proc.; spadek m/m o 4 pkt. proc.). Wskazania na pozostałe bariery tylko w niewielkim stopniu różniły się od grudniowych. Lekko zwiększył się udział firm skarżących się na niedostępność pracowników (46 proc.; wzrost m/m o 1 pkt. proc.) i rosnące koszty finansowania (29 proc.; wzrost m/m o 1 pkt. proc.), nieco mniej firm wskazało na zatory płatnicze (40 proc.; spadek m/m o 2 pkt. proc.), a tyle samo na niedostępność produktów (16 proc.).

Branża TSL częściej niż inne narzekała na pięć z siedmiu barier prowadzenia działalności: rosnące koszty pracownicze (82 proc.), niepewność sytuacji gospodarczej (66 proc.), niedostępność pracowników (56 proc.), zatory płatnicze (57 proc.) i rosnące koszty finansowania (44 proc.). Rosnące ceny energii częściej doskwierały firmom produkcyjnym (65 proc.), a niedostępność produktów – handlowym (23 proc.). Zwraca też uwagę utrzymujący się od kilku miesięcy wysoki udział firm budowlanych narzekających na niedostępność pracowników (55 proc.).

Dane do pobrania