Miesięczny Indeks Koniunktury wzrósł do poziomu 97,4 pkt., tj. o 3,0 pkt. w porównaniu z grudniem ubiegłego roku. W poprzednim miesiącu również zaobserwowaliśmy wzrost (+ 4,7 pkt.). Oznacza to, że łączny wzrost wskaźnika w stosunku do listopada, w którym MIK miał najniższą wartość w 2022 r. (89,7 pkt.), wynosi 7,7 pkt. Nadal jednak, już szósty miesiąc z kolei, styczniowy odczyt MIK jest poniżej poziomu neutralnego (100,0). To wyraz odczuwanej przez przedsiębiorców niepewności warunków gospodarczych dla prowadzenia biznesu. Styczniowy MIK jest niższy o 12,6 pkt. niż ubiegłoroczny odczyt w styczniu, w którym jego wartość (110,0 pkt.) była powyżej poziomu neutralnego, co oznaczało przewagę nastrojów pozytywnych.
O poprawie m/m MIK w pierwszym odczycie w 2023 r. zadecydowała, podobnie jak w grudniu, przewaga pozytywnych ocen w dwóch komponentach, tj. wynagrodzeniach i płynności finansowej. W pozostałych pięciu komponentach (wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, moce produkcyjne, inwestycje) przeważają negatywne oceny przedsiębiorców. Wartości MIK są dla nich poniżej poziomu neutralnego.
Zestawienie pomiarów z miesięcy styczeń 2022 - styczeń 2023. Odczyt neutralny wynosi 100.
W styczniowym odczycie wartości komponentów MIK powyżej poziomu neutralnego dotyczą wynagrodzeń (133,6 pkt.) i płynności finansowej (120,3 pkt.). Wzrost wskaźnika wynagrodzeń jest spowodowany wprowadzeniem od stycznia br. wyższej płacy minimalnej oraz utrzymywaniem się presji płacowej w związku z inflacją. Natomiast wzrost wskaźnika płynności finansowej wynika z działań optymalizujących koszty i podnoszenia przez firmy cen na własne wyroby.
W pozostałych komponentach MIK przeważają oceny poniżej poziomu neutralnego. Najniższa jest dla inwestycji (73,1 pkt.), które przez cały 2022 r. miały oceny poniżej poziomu neutralnego i nowych zamówień (79,3 pkt.), które tylko w styczniu i czerwcu 2022 r. miały przewagę ocen pozytywnych. Korzystnym zjawiskiem jest poprawa m/m wartości prawie wszystkich komponentów, najbardziej płynności finansowej (+6,6 pkt.), inwestycji (+4,6 pkt.) oraz wartości sprzedaży (+4,3 pkt.). Wyjątkiem jest wskaźnik dla mocy produkcyjnych, który odnotował spadek. Wartości wszystkich komponentów styczniowego MIK, z wyjątkiem wynagrodzeń, są niższe od notowanych w styczniu 2022 r., zwłaszcza w przypadku nowych zamówień (-22,0 pkt.) i wartości sprzedaży (-21,1 pkt.).
W styczniowym pomiarze MIK dla dużych i małych przedsiębiorców odnotowaliśmy wzrost wartości indeksu (odpowiednio 108,3 pkt. oraz 86,4 pkt.). MIK dla dużych firm jest powyżej poziomu neutralnego, co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych. Jednocześnie styczeń przyniósł obniżenie nastrojów w średnich (99,3 pkt.) i małych (95,1 pkt.) przedsiębiorstwach. Odczyty MIK dla mikro-, małych oraz średnich firm są poniżej poziomu neutralnego, co oznacza przewagę nastrojów negatywnych.
W porównaniu wskaźników koniunktury r/r widać ich spadek w każdej grupie wielkościowej. Największe spadki r/r zanotowaliśmy w mikro- (o 18,7 pkt.) oraz średnich firmach (o 12,0 pkt.). Należy również przypomnieć, że w styczniu 2022 r. wśród firm przeważały nastroje pozytywne, niezależnie od wielkości przedsiębiorstw.
Zestawienie pomiarów z miesięcy styczeń 2022 - styczeń 2023. Odczyt neutralny wynosi 100.
Styczniowy pomiar wskazuje na poprawę nastrojów w usługach oraz produkcji, w których wartości indeksów są powyżej poziomu neutralnego, co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych. W pozostałych branżach obserwujemy przewagę nastrojów negatywnych. W handlu oraz TSL odnotowano m/m niewielkie pogorszenie nastrojów, zaś w budownictwie poprawę.
Największy wzrost wskaźnika koniunktury do poziomu 104,3 pkt. (o 25,2 pkt.) odnotowano w usługach. Należy przypomnieć, że wartość MIK dla usług jest najwyższa od sierpnia 2022 r. Poprawa nastrojów w tej branży wynika między innymi ze zwiększonego zapotrzebowania w grudniu na usługi gastronomiczne, hotelarskie czy usługi kosmetyczne. Z kolei poprawa nastrojów w budownictwie może sygnalizować aktywność w zakresie inwestycji infrastrukturalnych, związaną z upływem terminu rozliczenia środków z minionej perspektywy finansowej UE oraz możliwością pozyskania nowych w ramach KPO.
W porównaniu wskaźników koniunktury r/r widzimy ich znaczny spadek we wszystkich branżach. W styczniu 2022 r. we wszystkich branżach obserwowaliśmy przewagę nastrojów pozytywnych. Największe spadki r/r odnotowano w handlu (o 17,2 pkt.) oraz budownictwie (o 16,1 pkt.).
Rozpoczęliśmy trzeci rok pomiarów Miesięcznego Indeksu Koniunktury (MIK). Na początku 2023 r. odnotowaliśmy drugi z kolei wzrost wartości wskaźnika - w styczniu MIK był o 3 pkt. wyższy (97,4) niż w grudniu. Podobną poprawę nastrojów obserwowaliśmy również w odczycie PMI, którego wartość wzrosła powyżej prognoz (45,6 wobec oczekiwanych 44,0). Dane sygnalizują jednak, że 2023 r. rozpoczynamy w trudniejszych warunkach niż ubiegły rok.
Czytaj więcej...Wartość MIK w styczniu br. była niższa o prawie 13 pkt. niż w styczniu 2022 r. Już 6. miesiąc wśród przedsiębiorstw przeważają negatywne nastroje. Blisko 80 proc. firm wskazuje, że barierą utrudniającą działalność jest niepewność sytuacji gospodarczej, a 70 proc. przedsiębiorstw z niepokojem patrzy na rosnące ceny energii. Mimo chwilowo malejących obaw, wyzwaniem pozostaje zapewnienie dostaw surowców na kolejne sezony grzewcze i wchodzący w życie w lutym 2023 r. unijny zakaz zakupu rosyjskich produktów naftowych, który może podnieść koszty prowadzenia działalności.
Przedsiębiorstwa czeka trudny rok. Firmy w większości przewidują wzrost inflacji, cen energii i bezrobocia. Świadomość obecnego ryzyka może jednak pomóc w zmierzeniu się z nadchodzącymi wyzwaniami. Nam pozostaje życzyć dalszych wzrostów wskaźnika MIK i jak najlepszych wyników koniunktury w kolejnych miesiącach.
Maciej Miniszewski
Starszy Doradca w PIE
Po jesiennym pogorszeniu nastrojów przedsiębiorstw przełom roku przynosi poprawę indeksu MIK. Pozostał on jednak na recesyjnym poziomie 97,7 pkt. Możemy więc mówić bardziej o stabilizacji nastrojów niż o zmianie trendu. Dane nadal zwiastują relatywnie słabe wyniki gospodarki w najbliższych kwartałach. Jednocześnie poprawia się bilans ryzyka i zmniejsza prawdopodobieństwo silnego pogorszenia kondycji makroekonomicznej. Firmy przyzwyczajają się do zaistniałych uwarunkowań. Największymi wyzwaniami pozostają problemy związane z presją inflacyjną (wysokie ceny energii, presja płacowa) oraz wojną w Ukrainie (niepewność co do przyszłej sytuacji gospodarczej). Pozytywnie zaskakuje odbicie w sektorze usługowym.
Czytaj więcej...Hotelarstwo i gastronomia notują solidny wzrost popytu, mimo ograniczenia realnych dochodów gospodarstw domowych, wynikającego z wysokiej inflacji.
Lepsze nastroje firm w styczniu nie mają przełożenia na poprawę klimatu inwestycyjnego. Nakłady na środki trwałe pozostają niskie, czemu towarzyszą zbyt wysokie dla bieżącego popytu moce produkcyjne. Przedsiębiorstwa nadal odczuwają zacieśnienie warunków finansowania. Dostęp do kredytów jest trudniejszy, co można łączyć z wyższym poziomem stóp procentowych oraz zmianami polityki kredytowej w bankach. Sytuacja płynnościowa jest jednak stabilna, przy zmniejszającym się ryzyku zatorów płatniczych.
Piotr Dmitrowski
Menedżer Zespołu Analiz Makroekonomicznych i Rynków Finansowych
Departament Badań i Analiz BGK
MIK Styczeń 2023MIK Kwartalnik nr 4/2022MIK Grudzień 2022MIK Listopad 2022MIK Październik 2022MIK Kwartalnik nr 3/2022MIK Wrzesień 2022MIK Sierpień 2022MIK Lipiec 2022MIK Kwartalnik nr 2/2022MIK Czerwiec 2022MIK Maj 2022MIK Kwiecień 2022MIK Kwartalnik nr 1/2022MIK Marzec 2022MIK Luty 2022MIK Styczeń 2022MIK Grudzień 2021MIK Listopad 2021MIK Kwartalnik 3/2021MIK Październik 2021MIK Wrzesień 2021MIK Sierpień 2021MIK Lipiec 2021MIK Kwartalnik 2/2021MIK Czerwiec 2021MIK Maj 2021MIK Kwiecień 2021MIK Kwartalnik 1/2021MIK Marzec 2021MIK Luty 2021MIK Styczeń 2021